Toonfrequent spoorstroomlopen



Vanaf de 1950’s worden audio frequente schakeling gebruikt als korte overlay track circuits (OTC).
Zo rond 1980 werden toonfrequente spoorstroomlopen geïntroduceerd. Ze werken op frequenties in het 2-20 kHz gebied en gebruiken meestal sectiescheidingen die gebaseerd zijn op parallel resonantie circuits die gebruik maken van de inductiviteit van de spoorstaaf. Mechanische isolerende lassen zijn in principe niet vereist en daarom worden ze ook wel Jointless Track Circuits (JTC) genoemd. In de loop van de tijd werden ze verder ontwikkeld tot varianten waarbij de zender en ontvanger op afstand geplaatst kunnen worden en werd ook codering door middel van FSK modulatie toegevoegd. Die modulatie diende om de stoorstroom (EMI) gevoeligheid te reduceren en kon ook gebruikt worden in baan trein communicatie t.b.v. treinbeheersings systemen. Sinds de introductie van choppersturingen in tractie installaties kunnen niet gecodeerde AFTCs eigenlijk alleen nog in niet-geëlektrificeerd gebied gebruikt worden.
Toonfrequente spoorstroomlopen zijn geschikt voor toepassing in combinatie met wisselspanningtractie. 25KV 50 Hz tractie wordt toegepast op de Betuweroute en HSL, 15 kV 16 2/3 Hz wordt toegepast in Venlo en op het grensbaanvak Venlo-Kaldenkirchen.
Daarnaast zijn ze in het algemeen resistent tegen stoorstromen en kunnen worden uitgevoerd met elektrische sectiescheidingen (TF lassen), waardoor de noodzaak vervalt mechanische isolerende lassen in het (langgelast) spoor aan te brengen. Dat vermindert slijtage aan de bovenbouw en zorg voor comfortabeler rijgedrag. Retourstroom kan worden geleid via de elektrische scheidingslassen zodat daarvoor geen railspoelen meer nodig zijn.
Toonfrequente spoorstroomlopen worden in Nederland toegepast waar toepassing van laagfrequent (GRS) wisselstroomspoorstroomlopen niet mogelijk is, of vanwege economische overwegingen. Ze zijn speciaal bedoeld voor secties waar wisselspanningstractie wordt toegepast en in omgevingen die door wisselspanningstractie worden beïnvloed. In Nederland worden bij NS/ProRail de typen FTGS/TCM100 (Venlo en Venlo- Kaldenkirchen) en JADE 1 en 2 (Betyweroute en Havenspoorlijn) gebruikt.
Dit type spoorstroomloop kan worden voorzien van ATBEG-code, terwijl toepassing ervan ook mogelijk is in plaats van 50 Hz-spoorstroomlopen, die door HS-lijnen kunnen worden beïnvloed.
Bij toepassing in combinatie met wisselspanningtractie is aarding van de spoorstaven voor wat betreft de spoorstroomloop mogelijk.

Toegevoegd: 19 maart 2024

Bronnen en links:
  1. PhD Thesis “Development of software tools for simulation and design of jointless track circuits” University of Bath Berova, Marinna Lubomirova, 1997