sein
Reïncarnatie van de knalseinlegger
10/07/23 09:17
Wat hebben een blikken doosje en een apparaatje dat vriendelijk met zijn rode vlaggetje zwaait met elkaar gemeen?...
Beide waren/zijn bestemd voor het gebruik van knalseinen, een vorm van laatste waarschuwing om bij werkplekbescherming en slecht zicht treinen die een stopsein (denk aan ons sein 513) gemist hadden en ook om bij een ongeval op de lijn aankomende trein mogelijk nog te waarschuwen. Vroeger waren ze in elke treincabine aanwezig, in Nederland worden ze niet meer gebruikt, in bijv. Engeland en Frankrijk nog wel. Ooit zijn ze zelfs gebruikt in een maximum snelheidscontrole apparaat genaamd de “dromo-petard”.
Het blikken doosje stamt uit de jaren 40/50 en werd gebruikt om knalseinen in te bewaren. Het apparaatje (de RDI3000 van Dual Inventive) is de reïncarnatie van een zgn. “appareil automatique de pose de pétard sur le champignon du rail” en is bestemd op ze op afstand bediend op het spoor te leggen en weer ervan te verwijderen. Ook de doelstelling is vergelijkbaar, tijd besparen bij het leggen en verwijderen. Nu voornamelijk om een buitendienststelling zo efficient mogelijk te gebruiken en zo min mogelijk in het spoor te moeten komen, net als bij de zelfmelden de kortsluitlans.
Een linkedin video (met een losse flodder als knalsein) van de fabrikant, Dual Inventive, riep wat vragen op (waarom wordt dat seintje en het vlaggetje toch omvergereden door een onderdeel van het draaistel, is dat bedoeld?) en dat leidde tot de uitnodiging eens te komen kijken en daarvoor heb ik mijn geheugen mbt de knalseinen maar eens opgefrist. Hierbij dus een link naar de nieuwe knalsein-pagina.
Oh ja, het antwoord op de vraag is niet meteen duidelijk, maar als een trein eenmaal het knalsein heeft geactiveerd heb je wel andere zorgen aan je hoofd en moet je er toch naartoe, al is het maar om een nieuwe klapper erin te leggen.
SA sein
17/06/23 13:51
Deze week heb ik een aantal pagina’s over seinen aan seinwezen.net toegevoegd. Maar de pagina over het SA sein, de kleurenwisselaar, noem ik even speciaal. Het SA sein startte de periode van het gebruik van lichtseinen bij NS. Is in 1927 ingevoerd en in 2005 verdwenen de laatste. Het mechanisme met het brilletje met gekleurde lenzen voor de gloeilamp herinnert nog aan de seinbrillen in de armseinen. De seinbeelden in lichtseinen tot 1946 was ook bewust identiek aan de nachtbeelden van de armseinen. Ik gebruikte het SA mechanisme graag tijdens bezoeken aan scholen, “ingenieur voor de klas” was (toen al) een programma om kinderen te interesseren voor technische vakken en beroepen. Het SA mechanisme was een mooie visueel illustratie van fail-safe ontwerpen, gewichten aan de arm met het brilletje die als de stroom wegviel de rode lens voor de lamp draaide. En dan naar Rail Infra Opleidingen (nu Railcenter) voor een excursie waarbij alle spoorwegsystemen in het lab te zien waren.
Pas bij het literatuuronderzoek voor schrijven van het artikel ontdekte ik dat er meer kleurwisselseinen geweest zijn, gemaakt door AEG en Siemens & Halske, die ook bij NS gebruikt zijn. En zelfs een NS-variant. Die helaas dan weer niet zo betrouwbaar was en daarom door het GRS SA sein vervangen werd.
En nu ontwikkelt ProRail het Nieuwe Generatie sein, een LED-sein met een “lampunit”, die drie kleuren kan tonen. Een kleurenwisselaar dus!
Seinen
26/02/17 16:08